Жақында танымал саясаткер, эколог Мэлс Елеусізов Алматыда 12 балдық жер сілкінісі болатынын айтқан еді. Ол қалада 1911 жылы болған жер сілкінісі қайталануы мүмкін екенін айтты. Оңтүстік астанада расымен жойқын зілзала болуы мүмкін бе? Бұл туралы Massaget.kz тілшісіне профессор Әлқуат Нұрмағамбетов түсіндіріп берді.
Материалдың толық нұсқасын МЫНА СІЛТЕМЕ арқылы Massaget.kz сайтынан оқи аласыздар.
Профессор Алматы қаласында күштi жерсiлкiну қауiптiлiгi жоғары екенi көпшiлiкке мәлiм екенін атап өтті.
«Өйткенi, Алматы қаласы сейсмикалық белсенділігі жоғары, батыста сонау Жерорта теңізінен басталып, шығысқа қарай созылып жатқан қарқынды сейсмикалық белдемге кіретін Тянь-Шань таулы аймағының солтүстік бөктерінде орналасқан. Осы жылдың 6 ақпанында Түрік жерінде екі дүркін болған жойқын жер сілкіністері осы Жерорта теңіздік белдемде орналасқан», — дейді Әлқуат Нұрмағамбетов.
Әлқуат Нұрмағамбетовтің сөзінше, Орталық Азия аумағында Алматы қаласының сейсмикалық тарихы ерекше.
«1887 жылы 9 маусымда болған 9-10 балдық Верный атаулы және 1911 жылы 4 қаңтарда болған 9-10 балдық Кемін атаулы зілзала апаттары қаланы екі рет толығымен қиратқан. Кейінгі жылдары да қала тұрғындары күші 5-6 балға дайін бірнеше жерасты дүмпулерін сезгені мәлім. Аймақта күшті жер сiлкiну қауiптiлiгi қазiр де сақталып отыр. Үздіксіз болып жатқан әлсiз сiлкiнiстер (орташа есеппен жылына 200-300) келешекте күштi сiлкiнiстердiң болу ықтималдығы жоғары екендiгiнiң кепiлi», — деп түсіндірді профессор.
Әлқуат Нұрмағамбетов табиғи құбылыстар яғни жер сілкіністері міндетті түрде сол аймақта қайталанатынын айтады.
«Бұл көпшілікке белгілі қағида. Өкінішке қарай, ғылыми тұғыдан қайталану мерзімін нақты анықтау әзірше мүмкін емес. Дегенмен, көпшілікке белгілі статистикалық әдісті қолдануға болады. Ол үшін сол аймақта ертеден, тіпті ежелгі заманнан бері болған күшті жер сілкіністер жайлы нақты тарихи деректер болуы керек. Ал, мұндай деректер әрбір сейсмикалық қауіпті аймақтар үшін жеткіліксіз, тек бүкіл Жер шары үшін белгілі. Осы деректерді жан-жақты талдай келе, мынандай қорытындыға келуге болады. Магнитудасы 7-ден жоғары, эпицентрдегі күші 9 балдан жоғары зілзала апаты сол аймақта 80 жылдан 200 жылдар арасында қайталану ықтималдығы өте жоғары. Міне, ақпарат құралдарында көптеп кездесетін 80, 100… жылдан кейін күшті жер сілкінісі қайталанады деген сөздер осыдан шыққан», — дейді профессор.
Материалдың толық нұсқасын МЫНА СІЛТЕМЕ арқылы Massaget.kz сайтынан оқи аласыздар.